نتایج رتبه بندی شانگهای در سال ۲۰۲۰

به گزارش اداره کل روابط عمومی وزارت علوم به نقل از پایگاه استنادی علوم جهان اسلام، دکتر محمدجواد دهقانی سرپرست پایگاه استنادی علوم جهان اسلام ( ISC ) گفت: رتبه‌بندی شانگهای یکی از معتبرترین رتبه‌بندی های جهانی است که نتایج آن توسط دانشگاه شانگهای ژیائوتنگ منتشر می‌شود. رتبه‌بندی شانگهای برای اولین بار در سال ۲۰۰۳، در سطح بین‌المللی منتشر شد و از آن سال به بعد به‌طور سالانه به روز می‌شود.

دکتر دهقانی اظهار داشت: در رتبه بندی منتشر شده در سال ۲۰۲۰ شانگهای، ۱۰۰۰ دانشگاه برتر جهان رتبه بندی شده‌اند که دانشگاه‌های هاروارد و استنفورد از ایالات متحده و دانشگاه کمبریج از انگلستان به ترتیب رتبه‌های اول تا سوم را از آن خود کرده‌اند. در این بین تعداد ۱۲ دانشگاه نیز از ایران حضور یافته‌اند. لازم به ذکر است حضور دانشگاه‌های ایران در این نظام رتبه بندی اولین بار با یک دانشگاه (دانشگاه تهران) درسال ۲۰۱۴ بوده است.

سرپرست ISC گفت: نتایج منتشر شده در این نظام رتبه بندی نشان می‌دهد که دانشگاه گیلان برای اولین بار در این رتبه بندی حضور یافته و نیز دانشگاه‌های شیراز و تبریز نسبت به سال ۲۰۱۹ ارتقای رتبه نیز داشته‌اند.

وی افزود: در رتبه بندی سال ۲۰۲۰ دانشگاه تهران مشابه رتبه بندی سال ۲۰۱۹ توانست با کسب رتبه در بازه ۴۰۰-۳۰۱ در جمع ۴۰۰ دانشگاه برتر دنیا قرار گیرد و رتبه اول دانشگاه‌های ایران را از آن خود کند.

دانشگاه‌های صنعتی امیرکبیر، صنعتی شریف، تربیت مدرس و علوم پزشکی تهران در بازه رتبه‌ای ۶۰۰-۵۰۱ قرار گرفته‌اند و به صورت مشترک رتبه‌های ۵-۲ را در میان دانشگاه‌های کشور داشته‌اند.

دهقانی اظهار داشت: دانشگاه‌های علوم پزشکی شهید بهشتی و دانشگاه شیراز در بازه رتبه‌ای ۸۰۰-۷۰۱ قرار دارند و به صورت مشترک رتبه ۷-۶ ایران را از آن خود کرده‌اند. در واقع دانشگاه شیراز با ارتقای ۲۰۰ پله‌ای نسبت به سال قبل در این جایگاه حضور یافته است.

وی ادامه داد: دانشگاه فردوسی مشهد و دانشگاه تبریز در بازه رتبه‌ای ۹۰۰-۸۰۱ قرار دارند و به صورت مشترک رتبه ۹- ۸ ایران را از آن خود کرده‌اند.

سرپرست ISC گفت: دانشگاه‌های علم و صنعت ایران، صنعتی اصفهان و گیلان در بازه رتبه‌ای ۱۰۰۰-۹۰۱ قرار دارند و به صورت مشترک رتبه ۱۲-۱۰ ایران را از آن خود کرده‌اند.

بررسی‌ها نشان می‌دهد که در سال ۲۰۲۰ به لحاظ کیفی دانشگاه‌های شیراز و تبریز ارتقا رتبه داشته‌اند به طوری که دانشگاه شیراز با ۲۰۰ پله ارتقا از بازه ۱۰۰۰-۹۰۱ به بازه ۸۰۰-۷۰۱ رسیده است. دانشگاه تبریز نیز با ۱۰۰ پله از بازه ۱۰۰۰-۹۰۱ به بازه ۹۰۰-۸۰۱ رسیده است. در این بین، دانشگاه گیلان نیز برای اولین بار در این رتبه‌بندی حضور پیدا کرده است.

وضعیت دانشگاه‌های کشورهای اسلامی در رتبه بندی شانگهای

سرپرست پایگاه استنادی علوم جهان اسلام ( ISC ) گفت: در رتبه بندی جهانی شانگهای سال ۲۰۲۰، ایران با ۱۲ دانشگاه، ترکیه با ۱۱ دانشگاه، مالزی و مصر با ۵ دانشگاه، عربستان و پاکستان با چهار دانشگاه وکشورهای تونس، لبنان، قطر با یک دانشگاه در جمع هزار دانشگاه برتر دنیا حضور داشتند. بر اساس تعداد حضور، ایران رتبه اول را در میان کشورهای اسلامی دارد.

به لحاظ بهترین رتبه دانشگاهی، عربستان با بازه رتبه‌ای ۱۵۰-۱۰۱ در رتبه اول و ایران و مالزی با بازه رتبه‌ای ۴۰۰-۳۰۱ به صورت مشترک در رتبه دوم قرار دارند.

جدول زیر عملکرد دانشگاه‌های کشورهای اسلامی در رتبه بندی شانگهای ۲۰۲۰ را نشان می‌دهد.

روش شناسی رتبه بندی شانگهای

دکتر دهقانی گفت: شانگهای یکی از سه نظام معتبر رتبه‌بندی در سطح بین المللی است. کیفیت آموزش، کیفیت اعضای هیئت علمی، برونداد پژوهشی و عملکرد سرانه، چهار معیار به کار برده شده در نظام رتبه بندی شانگهای است که توسط شش شاخص زیر ارزیابی می‌شوند. این نظام رتبه‌بندی از شش شاخص در قالب چهار معیار جهت رتبه‌بندی دانشگاه‌ها بهره می‌گیرد. این ۶ شاخص عبارتند از تعداد فارغ التحصیلان برنده جایزه نوبل یا فیلد مدال، تعداد اعضای هیئت علمی برنده جایزه نوبل یا فیلد مدال، تعداد محققان پراستناد در ۲۱ حیطه موضوعی، تعداد مقالات منتشر شده در دو مجله Nature و Science ، تعداد مقالات نمایه شده در نمایه‌نامه‌های توسعه یافته علوم و علوم اجتماعی و عملکرد دانشگاهی با توجه به اندازه سازمان.

منابع گردآوری داده در این رتبه بندی شامل وب سایت‌های جوایز نوبل، مدال فیلدز ، پایگاه‌های اطلاعاتی و اطلاعات آماری دولتی است. اطلاعات پژوهشی دانشگاه‌ها نیز از پایگاه استنادی WoS استخراج می‌شود.