با تفکر سنتی وارد آموزش مجازی شدیم/ ارزیابی دانشجویان باید چند مرحله‌ای باشد

"محمد صادق بیجندی" معاون آموزش و کارآفرینی جهاد دانشگاهی در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا، درباره چالش آموزش مجازی با وقوع شیوع کرونا بیان کرد: شیوع ویروس کرونا نه برای ایران بلکه تقریباً برای بیشتر کشورهای دنیا یک چالش بسیار جدی و زیر بنایی در حوزه آموزش بود.

وی خاطر نشان کرد: در اکثر دانشگاه‌ها و مراکز آموزشی شیوه‌های آموزش حضوری و استاد محوری حاکم بود اما با شیوع ویروس کرونا وعدم برگزاری کلاس‌های حضوری، آموزش‌ها به سمت غیرحضوری و مجازی تغییر جهت داد.

معاون آموزش و کارآفرینی جهاد دانشگاهی خاطرنشان کرد: مشکل عمده ما در این خصوص لزوم آمادگی تغییر ذهنی در اساتید و دانشجویان و همچنین آشنایی با ادبیات حوزه یادگیری الکترونیکی بود. بنابراین لازم بود تکنیک ها و ادبیات این حوزه به اساتید، دانشجویان و فراگیران آموزش داده می‌شد.

بیجندی ادامه داد: مشکل دیگر این حوزه کمبود و یا نبود زیر ساخت‌های لازم برای آموزش مجازی بود، یعنی ما هم با مشکل سخت افزاری و هم مشکل نرم افزاری رو به رو بودیم. شاید برخی نارضایتی از آموزش‌های مجازی به همین مشکلات سخت افزاری و نرم افزاری در ابتدای شیوع کرونا بر می‌گردد که خوشبختانه در حال حاضر تا حدود بسیار زیادی برطرف شده است.‌

وی با بیان اینکه جهاد دانشگاهی از ۱۰ سال پیش به موضوع آموزش مجازی و یادگیری الکترونیکی ورود کرده بود، گفت: جهاد دانشگاهی به عنوان یک نهاد توسعه‌ای و دانش بنیان از حدود ۱۰ سال قبل به بحث آموزش‌های الکترونیکی و آموزش‌های مجازی ورود پیدا کرده و توانسته بود که مقدمات و زیرساخت خوبی را فراهم کند. شاید بتوان ادعا کرد جزو اولین مجموعه‌ها در کشور بودیم که سامانه آموزش اختصاصی برای بیش از ۵۰ هزار دانشجو وبرای بیش از ۷۰۰ هزار فراگیر آماده کردیم. جهاد دانشگاهی در سراسر کشور دارای دو دانشگاه، شش موسسه آموزش عالی، ۴۱ مرکز علمی کاربردی و بیش از ۱۶۰ مرکز آموزش تخصصی و مهارتی است.

معاون آموزش و کارآفرینی جهاد دانشگاهی بیان کرد: پس از تهیه زیر ساخت‌های سخت افزاری و نرم افزاری مورد نیاز، آنها را در اختیار واحدها قرار دادیم. همزمان با این بخش به بحث آموزش‌های لازم اعم از تکنیک‌های آموزش و یادگیری، ارزیابی و سنجش به اساتید و مدرسان مراکز آموزشی خودمان آموزش داده شد و اکنون می‌توانیم ادعا کنیم جهاد دانشگاهی در حال حاضر یکی از کامل‌ترین سامانه‌های آموزشی الکترونیکی کشور را دارد که شامل مدیریت کلاس، محتوا، آزمون و آموزش است. این سامانه ها در کنار هم به عنوان یک بسته کامل آموزش الکترونیک فعال هستند.

وی درباره انتقاداتی که در خصوص افت یادگیری در پی آموزش مجازی مطرح می شود، خاطر نشان کرد: باید این حقیقت تلخ را بپذیریم که به دلیل آماده نبودن اعضای هیات علمی، مدرسان، اساتید، دانشجویان، دانش آموزان و فراگیران نظام آموزشی در کلیه زیرنظام‌ها و مقاطع در خصوص نحوه آموزش و ارزیابی در یادگیری الکترونیکی با تفکر سنتی وارد آموزش مجازی شدیم. متاسفانه هنوز هم برخی به این باور نرسیده‌اند که در آموزش مجازی، باید ارزیابی چند مرحله‌ای داشته باشند و از ارزیابی یک مرحله‌ای و پایانی اجتناب کنند.

بیجندی خاطرنشان کرد: بعضی از مدرسین ما هنوز که هنوز است فقط امتحان پایان ترم را به عنوان ملاک ارزیابی قرار می‌دهند. در صورتی که در آموزش مجازی یا یادگیری الکترونیکی ارزیابی و سنجش مستمر است. ما هنوز نتوانستیم این روند را در کشور به صورت کامل نهادینه کنیم تا از ارزیابی تک مرحله‌ای به ارزیابی چند مرحله‌ای و تنوع در فرآیند سنجش و ارزیابی برسیم به همین خاطر هم هست که با توجه به محیط و بستر فضای مجازی تقلب‌ها زیاد می‌شود.

معاون آموزش و کارآفرینی جهاد دانشگاهی با تاکید بر اثربخشی ارزیابی‌های متعدد و مستمر در طول ترم گفت: اگر فرآیندهای استاندارد یادگیری الکترونیکی نهادینه شود دیگر ایجاد کانال‌ها و گروههای مختلف جهت تقلب توسط افراد سودجو کارکرد خود را از دست خواهند داد.

وی ادامه داد: اگر شیوه ارزیابی مستمر باشد و به روش‌های گوناگون با دادن تکالیف متعدد و ارزیابی‌های مختلف از اهمیت و جایگاه امتحان کم شود و نمره پایان ترم در طول ترم توزیع شود می توانیم شاهد کاهش انتقادات و اثر بخشی آموزش الکترونیکی باشیم.

بیجندی در پایان بیان کرد: در تمام مجموعه‌های آموزش عالی و مراکز آموزش های تخصصی و مهارتی، سعی شده که فرآیندهای استاندارد یادگیری الکترونیکی نهادینه شود هر چند معتقدیم هنوز تا نقطه مطلوب کمی فاصله داریم.