چالش‌های اجرای آموزش کارآفرینی در سیستم آموزش عالی ایران

بر اساس نتایج یک پژوهش، کشور برای ارائه آموزش‌هایی در زمینه کارافرینی، با چالش‌هایی همچون نیازهای یادگیری دانش آموزان، برنامه درسی، شیوه آموزش، مدرسان کارافرینی، آموزش الکترونیکی کارافرینی و حمایت‌های مادی و معنوی دانش آموزان کارافرین روبرو است.
سحر صفی خانی در توضیح پژوهش «بررسی چالش‌های اجرای آموزش کارآفرینی در سیستم آموزش عالی ایران» به ایسنا، گفت: این پژوهش با روش توصیفی تحلیلی به بررسی چالش‌های آموزش کارافرینی در سیستم آموزش عالی در ایران پرداخت. در این تحقیق برای استفاده از منابعی مانند متن های مکتوب، شفاهی و تصویری در رابطه با موضوع مورد نظر استفاده شد.
وی با بیان اینکه روند افزایش تعداد موسات آموزش عالی در ایران با وجود سیستم آموزش عالی سنتی، آموزش کارافرینی برای جوانان را فدا کرده است، گفت: تاکید بیشتر باید در حل مسئله و تفکر خلاق در دانش آموزان ابتدایی و متوسطه باشد.
این پژوهشگر مدیریت استعداد دانش آموزان را یکی از راهبردهای موثر در آموزش کارافرینی جوانان دانست و افزود: قرار نیست همه دانش آموزان کارافرین شوند، چراکه همه دانش آموزان استعداد کارافرینی یا علاقه و توانایی کارافرین شدن را ندارند.
محقق پژوهش «چالش‌های اجرای آموزش کارآفرینی در سیستم آموزش عالی» ادامه داد: درنتیجه لازم است تا افراد مستعد و راغب از طریق مشاوره و انجام آزمون های شخصیت و استعداد شناسایی شوند و تحت آموزش قرار گیرند.
وی با تاکید براینکه تدوین برنامه درسی راهبری مناسب در پروش کارآفرینان پرورش محور و پیوسته است، تصریح کرد: از نظر مشارکت کنندگان، پرورش محور بودن برنامه درسی یعنی پرهیز از آموزش های صرفاً نظری، پرورش مهارت های کارگروهی، برگزاری جشنواره های کارافرینی، بازدید از کسب و کارهای مختلف، دعوت از الگوهای موفق کارافرینی و هم پیوسته بودن برنامه درسی مانند شروع کارافرینی از زمان کودکی و ادامه آن تا دانشگاه و محور ارتباط افقی و عمودی میان درس می تواند دانش اموزان را به کارافرینان موفق تبدیل کند.
صفی خانی دیگر چالش موجود را شیوه های آموزش کارافرینی عنوان کرد و گفت: منابع درسی موجود بیشتر فرهنگ استخدام شدن را در برابر فرهنگ اشتغال زایی و ابتکار جویانه فردی قرار داده است.
وی با بیان اینکه نظام آموزش و پرورش و آموزش عالی ایران به جای کارافرین بودن کارمندپرور است، خاطرنشان کرد: این نظام با هزینه‌های زیادی افراد را تربیت می کند که فقط شکاف های شغلی تعریف شده نظام سنتی اداری را پر کند که در این صورت اگر افراد کار مناسبی در هر یک از ادارات دولتی را از آن خود نکنند دچار سرخوردگی می شوند.
محقق پژوهش «چالش‌های اجرای آموزش کارآفرینی در سیستم آموزش عالی» دلیل استفاده از چنین شیوه آموزشی را عدم توجه به یادگیری عملیاتی و خلاقانه موضوعات درسی است. روش های یادگیرنده محور مانند یادگیری مشارکتی و یادگیری تیمی مهارت های برنامه ریزی، کارگروهی، مهارت حل مسئله، تفکر انتقادی و فهم از ریسک حساب شده، ایده پردازی و اعتماد به نفس را در دانش آموزان پرورش می‌دهد.
صفی خانی گفت: توانمندسازی مسئولان مدرسه یکی دیگر از راهبردهای اثرگذار بر آموزش کارآفرینی است. همچنین درگیر کردن معلمان و مدیران در فرآیند بالندگی حرفه ای مداوم می‌تواند فرایند آموزش کارآفرینی جوانان را غنی تر سازد.
این پژوهشگر، آموزش الکترونیکی کارآفرینی و حمایت های مادی و معنوی دانش آموزان کارآفرین نیز از دیگر چالش های موجود عنوان کرد و افزود: با توجه به توسعه سیستم‌های آموزشی مبتنی بر فناوری، امکان فراهم کردن دوره ها و محتواهای آموزشی ایجاد می شود که بتوان از آنها در برگزاری دوره های اطلاعاتی و ارتباطی، انقلابی در زمینه یادگیری ایجاد کرده است.
وی ادامه داد: یادگیری الکترونیکی با ارائه ویژگی‌های کارپسندی همچون یادگیری در هر زمان، مکان، یادگیری فردی، در کنار یادگیری مشارکتی یادگیری مبتنی بر نیاز و نیز ایجاد امکان یادگیری مستقل و مبتنی بر علایق و استعدادهای شخصی توجه بسیاری از افراد را به خود جلب کرده است. در نظام آموزش و پرورش باید شرایطی ایجاد شود تا دانش آموزان دارای روحیه کارآفرینی و حمایت مادی معنوی شوند تا پس از فارغ التحصیلی به جای جویندگان کار خودشان بتوانند کسب و کار جدیدی راه اندازی کنند.
صفی خانی در توضیح نتایج این پژوهش گفت: نتایج نشان می دهد که با تغییرات تکنولوژی و پیشرفت دانش در سراسر جهان و استقرار رویکرد سنتی در مدارس و دانشگاه های ایران، به دلیل عدم آمادگی این کشور برای ارائه آموزش‌هایی در زمینه کارآفرینی، با چالش‌هایی مانند زمینه نیازهای یادگیری دانش آموزا، برنامه درسی، شیوه آموزش، مدرسان کارآفرینی، آموزش الکترونیکی کارآفرینی، حمایت های مادی و معنوی دانش آموزان کار آفرین روبرو است.
وی توصیه کرد: بر اساس نتایج این پژوهش پیشنهاد می شود که با توجه به وجود این چالش ها در آموزش کارآفرینان متولیان امر آموزش تلاش خود را در جهت شناختن چالش ها و بررسی واقع بینانه آنها کرده تا بتواند گام های موثری به منظور رفع و تعدیل این موانع بردارند.
پژوهش «چالش های اجرای آموزش کارآفرینی در سیستم آموزش عالی» توسط علی بیرمی پور و سحر صفی خانی قلی زاده در دومین همایش ملی برنامه درسی و اشتغال در دانشگاه اصفهان در پاییز ۱۴۰۰ ارائه شد.